Wat mogen mantelzorgers en vrijwilligers doen in de gehandicaptenzorg?

Zorgorganisaties zijn – mede door het personeelstekort – blij met de inzet van mantelzorgers en vrijwilligers. Maar wat mogen zij precies doen? En wie is er verantwoordelijk als er iets misgaat? De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd maakte hier een online dossier over.

Er is een verschil tussen mantelzorgers en vrijwilligers. Mantelzorgers geven zorg aan een familielid of vriend met wie zij al een band hadden. Vrijwilligers geven die zorg ook, maar dan aan mensen die ze soms niet eens kennen. Die persoonlijke band moet nog groeien.

Risicovolle handelingen
Mantelzorgers mogen risicovolle of voorbehouden handelingen uitvoeren, mits ze hiervoor toestemming hebben van de cliënt en ze het zorgvuldig doen. Denk aan het geven van injecties. De mantelzorger moet zich hiervoor bekwaam voelen en dient de handeling te hebben geleerd van een deskundige zorgverlener.

Wat een mantelzorger zoal allemaal doet, hoort bijgehouden te worden in het dossier van een cliënt. Dan is duidelijk welke afspraken er zijn gemaakt.

Zorgtaken
Vrijwilligers mogen onder voorwaarden diverse zorgtaken op zich nemen. De zorgaanbieder bij wie dit gebeurt, is verantwoordelijk voor het handelen van de vrijwilligers. En net als mantelzorgers mogen vrijwilligers in opdracht van de zorgverlener ook risicovolle en voorbehouden zorghandelingen uitvoeren, mits ze voldoende geschoold of bekwaam zijn.

De inspectie vindt het daarom belangrijk dat zorgaanbieders zicht hebben op de bekwaamheid van vrijwilligers met wie ze samenwerken. De vrijwilligers moeten begeleid en geschoold worden.  |

Op de IGJ-website is het dossier ‘Inzet personeel in de zorg’ te vinden.