Weten waar je als cliënt recht op hebt

Om mensen met een verstandelijke beperking bewust te maken van hun rechten en ze daarover uitleg te geven, is er een opzoekboek met website over de rechten van cliënten gemaakt. De voorbeelden zijn door cliënten zelf aangedragen en alles wordt in begrijpelijke taal uitgelegd.

Stichting Raad op Maat en belangenorganisatie Lfb hebben samen aan het project gewerkt en een rechtenteam bij elkaar gebracht. Dit rechtenteam is onderdeel van de Lfb en bestaat uit 8 cliënten die mee hebben gedacht over de inhoud van het boek en voorlichting geven aan andere cliënten over hun rechten.

In het boek en op de website www.rechtenvanclient.nl wordt uitgelegd wat je rechten zijn en wat je als cliënt kan doen om voor je rechten op te komen. Ook de plichten van cliënten worden genoemd:

• informatie geven aan de begeleider zodat die goede zorg kunnen geven
• meewerken aan de zorg die begeleiders geven.

Spannend
Cliënten hebben net als ieder ander recht op informatie over wat zij belangrijk vinden. Maar niet iedereen wil alles (lang van tevoren) weten, zoals blijkt uit de voorbeelden van cliënten. Een afspraak bij de dokter, of een vakantie, kan bijvoorbeeld zorgen voor zo veel spanning dat iemand er last van krijgt.

Ook wilsonbekwaamheid staat helder beschreven, zoals iemand die suikerziekte heeft en graag snoept. Omdat het gevaar op bewusteloos raken dan te groot is, mag iemand er dan niet zelf voor kiezen om veel te snoepen.

Pas als een cliënt het goed vindt mogen begeleiders informatie over een cliënt aan anderen geven. In het opzoekboek staat een voorbeeld van een cliënt die het erg vervelend vindt dat een begeleider aan een medebewoner vertelde dat hij medicijnen gebruikt. Een ander voorbeeld is een woonbegeleider die aan dagbesteding doorgeeft dat iemand in zijn bed heeft geplast. Niet nodig om goede zorg te verlenen en vervelend voor de cliënt.

Open houding
Met het boek of de website kunnen begeleiders cliënten goed wegwijs maken in moeilijke begrippen als vrijheidsbeperking en privacy. Dat vraagt een open houding van begeleiders die bereid moeten zijn hun beslissingen als het nodig is te herzien.

Zo staat in het hoofdstuk over het recht op klagen een voorbeeld van den cliënte die een tatoeage wilde, maar dat niet mocht van de begeleider. De cliëntenvertrouwenspersoon heeft haar geïnformeerd over haar rechten en ondersteund bij een gesprek met de begeleider over de tatoeage. De begeleider luisterde en hielp de cliënt met de afweging van de nadelen en gevaren van een tatoeage. De cliënte koos vervolgens voor een tatoeage op een plek waar niemand hem ziet.

Het Opzoekboek rechten van cliënten is een uitgave van Raad op maat, prijs € 45,95 plus administratie- en verzendkosten. De informatie is ook online te lezen op de website www.rechtenvanclient.nl.