Wie komt in aanmerking voor langdurige zorg?

Het Centrum indicatiestelling zorg (Ciz) heeft een boekje gepubliceerd met daarin een aantal portretten van mensen die vanaf 2015 onder de Wet langdurige zorg (Wlz) gaan vallen. Het boekje heet Cliëntschetsen Wlz, en is bedoeld om zorgaanbieders en gemeenten een beeld te geven van de ouderen, mensen met psychiatrische aandoeningen of lichamelijke en verstandelijke beperkingen die zorg nodig hebben.

Belangrijkste beoordelingscriteria of iemand in aanmerking komt voor zorg die uit de Wlz wordt betaald:

• De zorgbehoefte moet blijvend zijn;
• Iemand heeft 24 uur per dag zorg in de nabijheid of permanent toezicht nodig.

Profiel van Maria
De cliëntprofielen uit het hoofdstuk verstandelijke beperkingen gaan over Amin, Suzan en Maria. Hieronder het profiel van Maria van der Stoel.

Maria van der Stoel is een vrouw van 21 jaar met het syndroom van Down. Ze heeft een matig verstandelijke beperking. Ook heeft ze schildklierproblemen, waarvoor ze medicatie krijgt. Maria woont thuis met haar ouders. Ze heeft nog twee oudere zussen, maar die wonen niet meer thuis. Maria is net gestopt met school. Ze heeft tot haar 20e Zmlk-onderwijs gevolgd en gaat nu met veel plezier naar een dagcentrum voor volwassenen met een verstandelijke beperking. Hier ging ze in het laatste jaar van school al enkele dagen per het laatste jaar van school al enkele dagen per week naar toe, nu vijf dagen per week.

Kwetsbaar
Maria maakt makkelijk contact en vindt het leuk om met iedereen een gesprek aan te knopen. Ze geeft sociaal wenselijke antwoorden, waardoor het lijkt of ze veel zaken goed begrijpt en kan overzien. Toch is dat niet zo. Het gevaar bestaat, dat Maria overvraagd wordt. Dat maakt haar kwetsbaar. Maria heeft een pictoagenda, waarin met plaatjes duidelijk wordt gemaakt wat ze die dag gaat doen. Ook op het dagcentrum wordt gebruikt gemaakt van een pictobord, zodat Maria precies weet wat welke werkzaamheden ze die dag moet doen en wie er aanwezig is. Dat is ook nodig, want zij kan niet goed omgaan met veranderingen. Bijvoorbeeld als de dagplanning verschuift of als er onverwachte dingen gebeuren. Maria heeft dan geen overzicht meer en uit dat door op de grond te gaan zitten of liggen of boos te worden. Het is in die situaties moeilijk om haar te stimuleren om door te gaan met waar ze mee bezig was. Het is belangrijk om Maria op deze situaties voor te bereiden.

Eenvoudige taken uitvoeren
Maria heeft de afgelopen jaren veel geleerd. Wassen en aankleden kan ze zelf; wel moet ze aangespoord worden om dat te doen en is er achteraf controle nodig of het goed is gebeurd. Samen met haar moeder zoekt ze kleren uit, omdat ze kledingcombinaties niet goed kan inschatten en niet weet welke kleding passend is bij het weertype. Ook moeten haar medicijnen elke dag worden aangereikt, omdat ze zelf niet aan het innemen daarvan denkt. Ze helpt met huishoudelijke taken, zoals tafel dekken. Maar als er bijvoorbeeld iemand mee eet, kan ze niet bedenken dat dan een extra bord en bestek nodig is. Maria kan eenvoudige taken goed uitvoeren, maar heeft moeite om het overzicht te houden en taken gestructureerd uit te voeren.

Kans op verwaarlozing
Maria moet gestimuleerd worden om iets te gaan doen: uit zichzelf neemt ze weinig initiatief. Zonder dagelijkse begeleiding die haar aanstuurt en initiatief neemt, is de kans groot dat zij zichzelf zou verwaarlozen. Maria is gezien haar beperkingen aangewezen op 24-uurs zorg in de nabijheid

Het boekje Cliëntschetsen Wlz is te downloaden op de site van het Ciz