Zorgboeren doen wat ze kunnen, maar niet alles kan op afstand

In Nederland zorgen 1250 zorgboeren in totaal voor 25.000 mensen. Op dit moment is 80 procent van die zorg in de normale vorm niet mogelijk, vooral dagbesteding en logeeropvang. Zorgboeren delen hun verhalen van zorg op maat én op afstand in de coronacrisis.

Maarten Fischer is directeur van de Federatie Landbouw en Zorg waar 850 zorgboeren bij zijn aangesloten. Hij zit dagelijks met zorgboeren en hun regionale organisaties aan de telefoon. “Het is heel heftig voor de deelnemers, mantelzorgers én de zorgboeren. Mensen die graag zorgen, kunnen nu soms maar weinig doen. Gelukkig verzinnen ze wel van alles.”

Heftig
Directeur Paulien van Pelt van Stichting Zorgboeren Zuid-Holland beaamt dat. “We zien dat zorgboeren doen wat ze kunnen. De meeste cliënten komen niet meer op de zorgboerderij, maar krijgen nu een alternatieve vorm van zorg, vaak op afstand. Maar voor sommigen is dat niet voldoende. Er zijn spoedopnames geweest en in sommige gezinnen worden situaties onhoudbaar. Als stichting werken we nauw samen met de zorgboeren om voor die cliënten uitzonderingen te maken. We helpen bij het maken van de afweging om wel of geen zorg op de zorgboerderij te verlenen. Dat geldt ook voor de crisisaanvragen die nu binnenkomen. Het is een heel heftige tijd, want ook al maak je de afweging samen, je weet niet zeker of het de juiste is.”

Minister op bezoek
Minister Schouten kwam afgelopen vrijdag via de beeldtelefoon bij zorgboerderij De Zuidpunt in Dordrecht op bezoek en praatte met de zorgboer en een cliënt die nu niet kan komen. “Ik snap dat het heel moeilijk voor jullie is. Ik wens jullie veel sterkte en hoop dat de zorgboerderij gauw weer open is”, zei ze in een filmpje van het ‘bezoek’, dat op YouTube is terug te kijken.

Telefooncirkel
Gelukkig zijn er ook positieve geluiden. Zo heeft zorgboerderij Op Aarde in Brielle (van de lege huiskamer op de foto bij dit bericht) telefonisch contact tussen de deelnemers georganiseerd.

Eigenaar Arjan Monteny: “Sinds we 14 maart nog beperkt open waren en vanaf 17 maart helemaal dicht gingen, hebben we het drukker dan ooit. We bellen iedereen tenminste wekelijks, laten bloemetjes bezorgen, maken een paar keer per week nieuwsbrieven met weetjes en foto’s van de boerderij én van de deelnemers thuis, en hebben ook nog de zorg over de dieren en de tuin.”



Ze hebben een aardige oplossing voor de acht deelnemers bedacht. “Zij bellen elkaar regelmatig even. Mensen die elkaar drie dagen in de week zagen, horen van elkaar even hoe het gaat. Dat werkt heel goed.”

Het personeel dat bij hun werkt is in dienst van de zorginstelling, vertelt Arjan. “Daar worden ze nu dankbaar ingezet omdat alle ouderen binnen moeten blijven en geen bezoek mogen ontvangen. Het is wel pittig: een begeleidster die normaal dagbesteding doet bij ons, draait nu nachtdiensten en moet mensen helpen verzorgen.”

Samen koken voor mensen thuis
Greet Cazemier van zorgboerderij Golden Raand uit Groningen kookt voor de mensen thuis. “Toen we hoorden dat zorgboerderijen zouden moeten gaan sluiten, zijn we meteen gaan bedenken wat we nog wel zouden kunnen doen. We hebben van alles bedacht wat we nu ten uitvoer brengen, zoals wandelingen, het brengen van thuisboxen met materialen, het brengen van bloemetjes, het bakken van taarten voor eenieder die jarig is.

En we koken voor mensen die alleen thuis zijn. Dat bezorgen we op een krukje op de stoep en maken meteen even een praatje op afstand. Zo krijgen we meteen een indruk hoe het gaat. Dat koken doen we met vrijwilligers en met enkele deelnemers die we goed kunnen uitleggen dat we 1,5 meter afstand moeten bewaren.

In de thuisboxen zitten soms opdrachten, spelletjes om samen op afstand te doen zoals bingo, knutselmaterialen enzovoort. We hebben dan later contact met videobellen over het resultaat.

Groepsleiders krijgen ook de ruimte voor een eigen invulling. Een teamleider organiseert drie videobel-bijeenkomsten met zijn groep per dag. ’s Morgens geeft hij een opdracht, zoals het fotograferen van een huisdier of het maken van een recept, tussen de middag lunchen ze ‘samen’ en om 15 uur bespreken ze de dag. Zo blijft iedereen in een dagritme en houdt hij vinger aan de pols.”

Zorgboerderij met woonvoorziening
De Federatie Landbouw en Zorg telt zo’n 150 zorgboerderijen met een woonvoorziening. Voor de cliënten daar draait het gewone leven grotendeels door, al kunnen sommigen nu niet naar externe dagbesteding.

“Op dit moment zijn er bij mijn weten geen coronabesmettingen op deze locaties,” vertelt directeur Maarten Fischer. Mocht dat wel het geval zijn, dan treedt het isolatieprotocol in werking en gaat de persoon met corona in quarantaine op de eigen kamer.

Maar wat gebeurt er wanneer het zorgkoppel, dat de zorg voor de cliënten draagt, ziek wordt? “Dat wordt binnen onze sector vooral regionaal voorbereid”, licht Fischer toe. “Onze federatie is opgedeeld in verschillende regio’s. Binnen zo’n regio wordt bijvoorbeeld al gezamenlijk ingekocht. Vanuit dit samenwerkingsverband wordt dan bekeken om wat voor een soort zorgboerderij het gaat en hoe extra ondersteuning tijdelijk kan worden opgelost, want naast de zorg voor cliënten draait ook de boerderij natuurlijk gewoon door. En niet iedereen weet hoe je koeien moet melken, om maar een voorbeeld te noemen. Zo komt personeel dat beschikbaar is op de juiste plek terecht en kan de zorg voor de cliënten en het werk op de boerderij doorgaan. Maar we hopen natuurlijk niet dat dit ergens nodig zal zijn.”  |