Zwaar weer in de gehandicaptenzorg: familie aan zet?

De instelling zit financieel in zwaar weer, maar ze hebben er iets op bedacht, of wij willen meehelpen, de papa's en de mama's. Karin Bokhove, moeder van Kofi die een verstandelijke beperking en autisme heeft, schrijft hoe zij de toenemende stroom aan brokstukken opvangt in de begeleiding, maar zich nu toch even excuseert.

De instelling waar Kofi woont heeft te maken met financiële uitdagingen, “door de hoge inzet van ZZP’ers, druk op de tarieven, de nieuwe CAO en toegenomen kosten voor energie en onderhoud”.

En dus worden verwanten gevraagd, naast vrijwilligers en medewerkers van de ondersteunende diensten, een steentje bij te dragen en mee te helpen.

Ik moet erom lachen. Alsof wij uit het niets komen, alwaar wij vredig duttend onze dagen slijten in ledigheid, met als meest belangwekkende activiteit af en toe de kont keren op onze witte wolk.

Oorzaken personeelsuitstroom
Wat ik de afgelopen vijftien jaar zag? Niet alleen de bezuinigingen zelf, maar juist de daaruit voortvloeiende maatregelen verergerden de zaak. Lage salarissen en beroerde arbeidsvoorwaarden van directe zorgverleners leidden tot een ware uittocht, terwijl de beloning van de directie op peil bleef. Wat uitstroomde als personeel, keerde tegen fors hogere vergoeding terug als ZZP'er.

Constante factor
Met inmiddels 80% zelfstandigen op de groep, ben ik tegenwoordig de constante factor. De mama van Kofi. Twee keer per week.

"Karin, Karin, Margriet de Wilde werkt nier niet meer. Dikke vette jammer!" Hij staat bovenop m'n neus en krijgt mijn aandacht.

"Karin, ik zit op de schommelt. Je moet niet teveel TV kijken he." Zeker niet, buiten is beter, bevestig ik.

De volgende kan niet praten, maar trekt me mee naar de keuken, doet Kofi ook altijd. Verwachtingsvol glundert hij: Koffie graag!

Wandelend over het terrein lopen we de tuinploeg tegen het lijf. Een voormalig groepsgenoot van Kofi sjouwt met balen hooi, tot hij me ziet en wild gebaart, "Hallo, hallo, ma da Kofi!" "Heel goed, ik ben de mama van Kofi," zeg ik als het zo uitkomt wel drie keer op een middag.

Ik, mama van Kofi, ijkpunt in hun bestaan, ik ben daar al.

Regelrompslomp
En dan is er alle rompslomp rondom Kofi. Afgelopen jaar bleven de belastingbrieven liggen, aanmaning, boete, bezwaar, beroep. Dagen heeft het me gekost, maar nu ben ik dan eindelijk gemachtigd en krijg de post bij mij thuis.

De tas met honderden euro's aan kleren die ergens in de krochten van de instelling in rook is opgegaan. Ik zal er verder niet over uitweiden, het is vreselijk saai, maar al die dingen jagen mijn bloeddruk richting kookpunt.

Motorgirl
Oeps, ik vergeet te melden dat Kofi tegenwoordig weer bijt. Het wordt onderhand zo'n monotoon verhaal dat ik beter zwijg. Of zal ik er nog eentje doen?

Laatst rende ik in volle vaart door het bos, slalommend om volgelopen kuilen, takken klapten in mijn gezicht, ik vluchtte voor zijn wanhopige kaken die tenslotte toch in mijn onderarmen klapten. Wekenlang antibiotica. Nu hul ik me van top tot teen in leer. Niet omdat ik op mijn drieënzestigste zo nodig motorgirl wil zijn, maar zijn kaken blijven erin steken.

Lang verhaal kort, hoe wilder de zorg met een maalstroom van miskleunen richting afvoerputje gorgelt, des te meer brokstukken ik opvang. Ik ben het stootkussen, roep dat het zo niet langer gaat maar weet, moeders gaan tot het uiterste.

Recht breien wat krom is

Nu zitten die slimmerds van het management team in een maïsgeel zaaltje van Hotel Bijsterbos bijeen voor een brown paper sessie. Brainstormen maar jongens, hoe lossen we het deficit creatief op? Denk out of the box!

Je merkt het, ik wil me op hen afreageren, maar deze brave lieden kunnen er ook niks aan doen. Zij hebben de lage lonen in de zorg niet bedacht, ze werken zich een slag in de rondte om recht te breien wat krom is en nog veel krommer zal worden, want onze zelfverklaarde volksheld heeft met instemming van de kiezer nog veel meer bezuinigingen in petto.

Handen uit de mouwen
Daar zitten ze dan bij Bijsterbos te prakkiseren over een list. Nog maar een half uur, zo dadelijk wordt het diner geserveerd. Het bruine vel gaapt hen aan. Ze bedachten dit afgelopen decennium van afbraak al zo veel, maar helpen deed het niet.

"Eureka!" roept de huisstrateeg terwijl hij opgewonden in de verte staart.

"Ik zie een blue ocean, vast untapped potential!" Zijn handen tekenen een brede cirkel. "Papa's en mama's mogen ook weleens de handen uit de mouwen steken. Het zijn tenslotte hun kinderen, nietwaar."

"Die ouders hebben een baan, hun huishouden, andere kinderen, ze zorgen voor grootouders die ongezond langer thuiszitten omdat ze geen bejaardentehuis meer inkomen," werpt er een tegen. Ach ja jongens, dat is de zuurpruim van de groep. Die flikkert altijd beren de weg op.

"Come on Jan, die deeltijdmutsen mogen best wel eens wat voor hun kinderen over hebben. Laat het niet alleen onze zorg zijn."

"Wij kunnen geen ijzer met handen smeden," hakt de directeur de knoop door.

Kordaat tikt de manager communicatie prachtig proza voor de ouders. U zult begrijpen dat we allemaal in hetzelfde schuitje zitten.

Ha, ha, ha! Lachend rol ik onder tafel. Ja hoor! Natuurlijk draag ik mijn steentje bij: Ik zorg voor hem, voor haar en voor hem, ik werk ook wel wat langer door. Geen probleem, Here I come! Where can I help?

En als u me nu wilt excuseren, mijn tijd is op, ik trek mijn leren harnas aan, ik moet naar Kofi.  |

Aflevering van het weblog 'Het kleine leven van Kofi', door Karin Bokhove, moeder van Kofi. Lees ook haar eerdere aflevering ‘Grenzen aan eigen kracht van hulpbehoevende en mantelzorger’ over dit thema.